تعیین مناسب‌‌ترین شاخص آسیب‌‌پذیری آب زیرزمینی با مقایسۀ دراستیک فازی و معمولی (مطالعۀ موردی: آبخوان دشت سرخون)

دشت سرخون نزدیک‌ترین منبع آبرفتی آب شیرین بندرعباس و شهرک‌ها‌‌ی اطراف است. بهره‌‌برداری‌‌های بی‌رویۀ آب به خصوص در بخش شرقی دشت، همچنین خشکسالی‌‌های حاکم بر منطقه موجب منفی‌شدن گرادیان هیدرولیکی آب شده است و رودخانۀ شورخورجیل که به علت عبور از سازندهای تبخیری و شور دارای کیفیت نامناسب است عملاً دشت را تغذیه می‌‌کند. به همین دلایل ارزیابی آسیب‌‌پذیری در تصمیم‌‌های مدیریتی این دشت حائز اهمیت است. به این منظور در این پژوهش از روش شاخص همپوشانی دراستیک که از کاربردی‌‌ترین روش‌‌های ارزیابی آسیب‌‌پذیری است استفاده شد. سیستم رتبه‌بندی این روش به علت استفاده از منطق بولین به ویژه در مقادیر نزدیک مرزهای دسته‌بندی، قابل اعتماد و درست نیست‌‌. در این پژوهش سیستم رتبه‌بندی این شاخص با استفاده از مبانی تئوری فازی که در آن هر موضوع یا مفهومی دارای یک درجۀ عضویت است اصلاح شد. در این راستا رتبه‌‌بندی 4 پارامتر کمّی مدل شامل عمق سطح ایستابی، هدایت هیدرولیکی، تغذیه و شیب با استفاده از عملگر فازی نرم‌افزار MATLAB تصحیح سپس، نقشۀ نهایی آسیب‌‌پذیری با اضافه‌شدن پارامترهای کیفی مدل تولید شد. برای مقایسه، نقشۀ دراستیک با رتبه‌بندی پارامترها (طبق منطق بولین) نیز تولید شد. در مرحلۀ بعد خروجی مدل فازی و دراستیک معمولی با استفاده از عامل EC به‌منزلۀ شاخص آلایندگی منطقۀ مورد مطالعه صحت‌سنجی شد. نتایج همبستگی اسپیرمن، نشان‌‌دهندۀ همبستگی بالاتر مدل فازی با عامل EC، نسبت به مدل دراستیک معمولی است و توانایی مدل‌سازی فازی پارامتر‌‌های هیدروژئولوژیک، که قطعیت ذاتی ندارند، را تأیید می‌‌کند. با توجه به نتایج، از مدل دراستیک فازی به منظور تعیین آسیب‌‌‌پذیری ذاتی دشت سرخون استفاده شد. طبق نقشۀ آسیب‌‌پذیری حاصل، آسیب‌‌پذیری ذاتی دشت در 2 طبقۀ کم و متوسط قرار گرفت.